هینه‌یانه 

بودا

هینه‌یانه (یا هینایانا) یکی از دو شاخه? اصلی دین بودا است. شاخه دیگر مهایانه نام دارد. بوداییانِ شاخه مهایانه، مذهب خود را مهایانه (راه بزرگ) و مذهب تراوادا راهینه‌یانه (راه کوچک) می‌نامند. پیروان تراوادا (هینه‌یانی‌ها) با این نامگذاری موافق نیستند.

هینه‌یانه، بوداگرایی سنتی است که بر اهمیت واپسین بیداردل تاریخی یعنی سیدارتا گوتما (Siddhartha Gautama) تأکید دارد.

بوداسف 

در اندیشه‌های بودایی به موجوداتی که به همه موجودات هوشمند دیگر کمک می‌کنند تا به مرحله بیدار شدن روحانی (بوداگی) برسند، بوداسَف (بیداروجود) گفته می‌شود.

بوداگرایی دو شاخه اصلی دارد یکی راه کوچک (هینایانه) و دیگری راه بزرگ (مهایانه). پیروان هینایانه بر این باورند که افرادی که به مرحله بیداری و بودا شدن رسیده‌اند، تک تک به فراسو می‌روند و دیگر کاری به این جهان ندارند. هینایانه‌ای‌ها این افراد را اَرهت یعنی آدمهای با ارزش می‌نامند. اما مهایانی‌ها بر این باورند که کسانی که دریای بیکران حق و راستی را دریافتند، باید در کنار درگاه حق بمانند و بکوشند تا بقیه موجودات را هم به سوی حق و حقیقت بکشانند. همین افراد هستند که در ادبیات بودایی به بوداسف شناخته می‌شوند. بوداسف‌ها اینکار را از روی مهرورزی به همه موجودات می‌کنند. یعنی آنها همه موجودات را به چشم نمودهایی از جهان حق می‌بینند و به همه مهر می‌ورزند و می‌کوشند تا دیگران را نیز مانند خود به سوی رستگاری و حق یابی بکشند.