در جاییکه تصویر سازی ذهنی از ذهن و قوه تصور برای اهداف خلاق و خوددرمانی استفاده می کند, هدف اصلی مراقه عبارت است از پیوستن به وجود الهی روح. این زمانی ممکن می شود که ذهن آرام است . تمام روش های مراقبه خلاق به این آرام سازی ذهن منتهی میشوند. با آرام شدن ذهن , مراقبه به شخصیت امکان میدهد با روح تماس یابد , و واسطه ای برای ابراز او و تدارک ببیند.
ذهن به تنهایی نمی تواند بیشتر از آنکه آفریدگار یا سرچشمه حیات را می شناسد , وجود الهی را بشناسد. از این رو مشکل تعریف این حقیقت جاودانه است . شرطی شدن ذهن مانعی در برابر پیوستن ما به وجود الهی است. بنابراین لازم است ذهن تربیت شود, پالایش شود (در حس تغییر تمرکز آن از ((من)) به روح ) و سر انجام تعالی بابد . مراقبه زمانی متعالی است که ما را از محدودیتهای ذهن , از افکار , فراتر برد تا با آن کسی که واقعا هستیم (وجود الهی ) مواجه شویم . این هدف و مقصد مراقبه است.
در حالت مراقبه ذهن وانهاده می شود و فعالیت الکتریکی پوسته مغز با خروج از حالت هشیاری روزانه (امواج بتا) حالت جدیدی میگیرد که به حالت خواب ( امواج دلتا ) با حالت بین خواب و بیداری (امواج آلفا ) نزدیک است.
فعالیت های جسمانی نظیر تنفس تپش قلب , که تحت نظارت اعصاب خودمختار قرار دارند به نحوی چشمگیر کاهش می بایند. این به خودآگاهی ما امکان می دهد از سطوح جسمانی و مادی به سطوح لطیف روی آورد و نهایتا به خودآگاهی روح بپیوندد . اغلب مراقبه کنندگان این حالت را در شکل وجد و سرور حس میکنند.
پژوهشها نشان داده اند که مراقبه علاوه بر اینکه برای بدن مفید است , در رفع استرس نیز بسیار موثر است. به همین دلیل مراقبه امروزه جزئی از برنامه های مدیریت استرس وانهادگی است . این آثار مثبت مراقبه در سطوح ذهن و عواطف به عمل می پردازد تا انرژی های منفی ذخیره شده و دیگر اشکال ناخواسته انرژی را رها سازد . همان طور که قبلا دیده ایم , ممکن است عواطف سرکوب شده و اشکال ذهنی در هر بخشی از کالبد جسمانی و چاکراها ذخیره شوند. مراقبه این نیرو را دارد که این انرژی ها را خارج و جریان تازه ای از انرژی را وارد سازد. چنین رهاسازیهای انرژی به شکل کاملا طبیعیروی می دهند و در این مواقع هیچ زنگ هشداری نواخته نمی شود.
مراقبه کنندگان همچنین افزایش میزان شادابی , درمان عمده ناراحتی های جسمانی , و بازگشت به تعادل , سبکباری و تندرستی سخن می گویند. این ناشی از این حقیقت است که مراقبه با یک هدف روحانی , تکه هایی را که ذهن را پریشان می سازد دگرگون می کند.
یه مرحله مراقبه:
ما در حالت مراقبه کاملا هشیاریم , اما ذهن تا حد ممکن آرام و ساکن است . اگر نماز را نوعی گفتگو بدانیم در این صورت مراقبه نوعی شنیدن خواهد بود . در این معنا شخص مراقبه کننده هیچ گفتگویی نمی کند بلکه صرفا آرام و شکیبا می نشیند. مهمترین جنبه تمرین مراقبه , در خد آن حالت قرار داشتن است نه انتظار برخی منافع و مزایا را کشیدن.
مراقبه حالتی از بودن است نه حالتی از انتظار کشیدن.
اگر برای مراقبه سه مرحله قائل شویم , درک آن راحت تر صورت خواهد گرفت . نخستین مرحله مراقبه تمرکز (concentration) یا یافتن یک نقطهکانونی برای ذهن است . اگر ذهن در حالتی آسوده متمرکز باشد می توانید به مرحله دوم , ژرف اندیشی (contemplation) پای نهید . این زمانی حاصل می شود که در تمرکز شما خللی ایجاد نشود و خود بخود تداوم یابد. در این مرحله ذهن هنوز درگیر ماجراست اما فعالیت آن بتدریج با گذر افکار و دیگر مشغولیات ذهنی کمتر می شود. این حالت دارای نیرو و آرامشی بسیار است و در این مرحله منافع درمانی بسیاری حاصل می شود.
با تمرین بیشتر , ذهن کاملا آرام و ارتباط با خودآگاهی روحی برقرار خواهد شد. سومین مرحله در یوگا به سامادهی (samadhi) حالت خوشی و نشاط ناشی از یکی بودن , معروف است. سامادهی حالت طبیعی مراقبه است.
انرژی درمانگران مترقی به هنگام انرژی درمانی به حالت بسیار مشابهی وارد می شوند و به نظر می رسد که قادرند این حالت ویژه ذهن را به بیمار انتقال دهند. پژوهشگرانی چون سی . ام کید, نشان داده اند که این پدیده به هنگام انرژی درمانی از راه دور نیز رخ می دهد. پژوهش هایی که در مورد انرژی درمان گری چون اولگاورل در امریکا صورت گرفته است , یافته های کید را تایید می کند.
روش های گوناگون مراقبه
مراقبه با پی گیری تنفس:
در وضعیت مراقبه بنشینید. بگذارید بدن تان سه دفعه به آرامی از سمتی به سمت دیگر نوسان در آید تا به یک نقطه تعادل برسد.
بدنتان بویژه گردن و شانه هایتان را وانهاده سازید . بررسی کنید که دیگر بخشهای آن سفت و منقبض نباشد.
شش بار دم آهسته و طبیعی انجام دهید . نفس تان را مورد توجه قرار دهید. توجه کنید که چگونه نفس خود را تو می دهید, سپس مکث کنید و در پایان آن را بیرون می دهید. تنفس طبیعی خود را دنبال کنید.
اگر ذهنتان از موضوع منحرف شود با ملایمت تمرکز را بر تنفس تان بازگردانید.
این تمرین را به مدت پنج دقیقه ادامه دهید. پس از تقویت تمرکزتان , این زمان را به هشت یا ده دقیقه افزایش دهید, پس از چند هفته به 20 تا 30 دقیقه برسانید.
مراقبه با چاکرای قلب:
به مانند تمرین قبل برای مراقبه آماده شوید. به طور طبیعی تنفس کنید . ذهن تان را بر چاکرای قلب متمرکز سازید . ارمان معنوی شما در اینجا ساکن است. بدون داشتن هیچ انتظاری بدانید در حال وارد شدن به مکان مقدس خود هستید تا با وجود الهی خود به سر برید.
با دارا بودن چنین تمرکزی به پرده نمایش درونی خود بنگرید و منتظر بمانید. آرام و در آرامش باشید. بگذارید تمام افکار بدون اینکه در برابر آنها مقاومت کنید یا بر آنها متمرکز شوید وارد شوند. آنها را از بیرون ملاحظه کنید چنانچه گویی به یک نهر روان می نگرید . در مورد درد یا هر حس دیگری که دارید نیز اینگونه عمل کنید . بگذارید تمام انرژی هایی از این دست بگذرند و بروند . اگر ذهن شما دچار پریشانی شود , تمرکز آنرا به چاکرای قلب خود باز گردانید و به کار خود ادامه دهید.
پس از به پایان رسیدن جلسه مراقبه به آرامی و با اراده خود به درون بدن تان باز گردید . در مورد آنچه در اطرافتان می گذرد, پاها و تماس تان با زمین هشار باشید. هوا را تنفس کنید. سپاسگذاری کنید. بگذارید به هشیاری طبیعی خود بازگردید.
جلسات را از پنج دقیقه شروع کنید و مدت آنها را به 20 تا 30 دقیقه برسانید.
مراقبه با نجوای اوم (om):
در هندوستان ((اوم)) واژه مقدسی در زبان سانسکریت به شمار می رود که گفته می شود صدایی آسمانی است که تمام مخلوقات را بر می انگیزد . منظور از کلمه که در انجیل یوحنا به آن اشاره شده همین است. برای تلفظ این واژه دهان باز میشود و ضدای (( آ )) از انتهای گلو خارج می گردد . این صدا در ادام به (( او )) تبدیل می شود تا اینکه شما بتدریج دهانتان را با گفتن (( م )) می بندید و یک (( هام )) کشیده به صدا در می آورید. می توانید ملاحظه کنید که ((اوم)) شامل تمام اصوانتی است که در حنجره انسان ایجاد می شود.
در وضعیت مراقبه خود بنشینید و واژه (( اوم )) را با صدای بلند یا زیر لب سر دهید. بر تمام این صدا از آغاز تا پایان متمرکز شوید.
پس از کسب مهارت کافی در پی گیری (( اوم )) می توانید این صدا را با تمکز بر چاکرای پشانی خارج سازید. برای انجام این کار تصور کنید که این صدا از چاکرای پیشانی خارج و جذب چاکرای پیشانی می شود. این نوع روش پیشرفته مراقبه است.
مراقبه به منظور رفع انسداد و بازکردن چاکراها
بعد از اینکه انجام تمرینات مراقبه برایتان راحت و آسان شد , شاید دوست داشته باشید دیگر روش پیشرفته مراقبه را که ساتیا سای بابا پیشنهاد کرده است امتحان کنید. انرژی های حاصل از این نوع مراقبه در یک زمان واحد در چندین سطح عمل میکنند. آنها کمک میکنند انسداد چاکراها بویژه چاکرای قلب , گلو , و پیشانی رفع و این چاکراها باز شوند.
مراقبه با شعله شمع:
با در دسترس قرار دادن شمع و کبریتی در پیش روی خود در وضعیت مراقبه بنشینید . شمع را روشن کنید و آن را وقف آرمان معنوی خود بکنید.
بدن و تنفس تان را متعادل سازید.
اکنون به دقت به شعله شمع بنگرید . هاله اطراف نور شمع را مورد توجه قرار دهید. چشمتان را ببندید و کل آن شعله و ور را در درون چاکرای پیشانی خود ببینید. ببینید که آن شعله این مرکز را روشن می سازد و آن را به آرامی می گشاید.
بگذارید که آن شعله به آهستگی به پایین به درون چاکرای قلب حرکت کند. ببینید که چاکرای قلب را با نور خود شستشو می دهد , و آن را بملایمت باز میکند. تمام تاریکیها قلب را ترک می گویند. اکنون این نور گسترده تر می شود تا سرتاسر سینه را انباشته سازد, در همان زمان به شانه ها و از آنجا به دست های شما تسری می یابد. نور موجود در قلب باشدت بیشتری گسترده می شود و از بدن سراپا روشن شما به پیرامون شما می درخشد و نور می پراکند.
بگذارید این نور اتاقی را که در آنجا نشسته اید انباشته سازد . بگذارید باز هم گسترش یابد تا عزیزات بستگان , دوستان , همکاران , دشمنان و رقیبان , افراد ناآشنا و غریبه و سرانجام تمام مخلوقات و خود سیاره زمین را فراگیرد . بگذارید این نور همه چیز را انباشته و درخشان سازد.
در این نور منتظر بمانید . در این نور باشید. این نور روح , نور منشا همه چیزها و انرژی هاست. از آرمان معنوی خود به سبب ارزانی داشتن این نور تشکر کنید. همانند تمرینات قبلی مراقبه به بدن خود بازگردید.
نوشته جک آنجلو